Obrzędy i obyczaje związane z wiosennymi świętami koncentrują się wokół trzech zjawisk – ognia, wody i jaj. Symbole wiosennych świąt pełnią kluczową rolę podczas odganiania zimy, przywoływania wiosny i zapewnienia dobrobytu podczas kolejnego rocznego cyklu.
Ogień
Symbolika wiosennego świętowania koncentruje się wokół przygotowania świata na nowe życie. Jednym z najskuteczniejszych czyścicieli jest ogień. W świętych płomieniach, mających niepojęty związek ze światem pozazmysłowym giną wszelkie trudy, nieszczęścia i działania złego. Aby odegnać zimę pali się Marzannę lub Śmierztkę na rozstaju dróg lub za wsią. Podobne znaczenie niesie ze sobą zwyczajowe palenie Judasza w Wielki Czwartek – spala się zło spersonalizowane w zdradzieckim apostole. Ponadto, w Wielką Sobotę święci się ogień, co w pewien sposób podkreśla jego cudowne właściwości. W kolejnych miesiącach, m.in. podczas Zielonych Świątek pali się ogniska na łąkach i halach świętując początek nowego sezonu.
Więcej o ogniu przeczytasz w tym wpisie.
Woda
Woda również jest kojarzona z właściwościami oczyszczającymi. Nie bez powodu tuż po zimie, przed świętej Wielkiej Nocy w każdym domu odbywa się gruntowne sprzątanie. Wiosna niesie ze sobą świeżość, którą chcemy wpuścić do każdego zakątka domu, wymywając jednocześnie wszystko, co stare i brudne. Woda odnawia w nas życie – tę symbolikę upodobał sobie szczególnie Kościół, święcąc w Wielką Sobotę wodę i odnawiając przyrzeczenia chrzcielne. Kulminacją obrzędów związanych z wodą jest Śmigus-Dyngus. Wesoła zabawa ma swoje znaczenie obrzędowe i przygotowuje na czyste wejście w nowe życie.
Przeczytaj więcej o wodzie w Poniedziałek Wielkanocny.
Jajka
Jajko od zawsze fascynowało ludzi, a najdawniejsze pisanki mają po kilka tysięcy lat. Symbole wiosennych świąt nie mogły zatem obyć się bez tego produktu. Jaja to przede wszystkim metafora nowego życia – z zimnej skorupki w przyszłości wykluje się kurczak. Podobnie z zamarzniętej i nieżywej ziemi na wiosnę wydobywają się pierwsze zielone listki, a cała przyroda zaczyna rozkwitać. W symbolice chrześcijańskiej jajko obrazuje Nowe Życie, który przynosi zmartwychwstały Chrystus. Jajo ma również znaczenie i siłę magiczną – często wykorzystywane jest przez znachorki i czarownice. Zjedzenie jaj lub jajecznicy w święta wiosenne ma przynieść dobrobyt i urodzaj przez cały rok.
Więcej o pisankach wielkanocnych tutaj.
