Miniaturki dorosłych czy zupełnie inne stroje? W butach czy bez butów? Stroje ludowe dla dzieci to temat, który budzi wiele kontrowersji i jeszcze więcej pytań. Jak ubrać maluchy na Boże Ciało, a jak ubrać dziecięcy zespół folklorystyczny?
Dziecięce przyodziewki
W XIX wieku najmłodsze dzieci nie miały szafy ani skrzyni pełnych małych ubranek. Zwykle za całe odzienie musiała wystarczyć im jedna płócienna koszula, taka sama dla chłopca i dla dziewczynki. Kilkuletnie dzieciaki biegały po ogrodzie i polu boso, w koszuli, czasem z chusteczką na głowie. Nieco starszym chłopcom szyto płócienne portki. Dziewczynki do koszulki zakładały fartuszek przewiązywany w pasie. Buty stanowiły drogi wydatek, dlatego często rodzeństwo wymieniało się jedną parą, chodząc w niej na zmianę do kościoła czy szkoły.
W drugiej połowie XIX wieku sytuacja materialna na wsi zaczęła się poprawiać, więc stroje ludowe dla dzieci zaczęły się zmieniać. Dziewczynkom szyto sukieneczki z materiałów drukowanych w drobne wzory, a chłopcy chodzili w spodniach i kamizelkach z płótna. Ubrania szyto w domu, ozdabiano tasiemkami i haftami ręcznymi.
Pierwsze „poważne” ubranie dzieci dostawały, gdy przystępowały do I Komunii Świętej. Ta ważna religijna uroczystość stawała się pretekstem do uszycia odświętnego stroju. W niektórych regionach dzieciom sprawiano wówczas stroje regionalne, a w XX wieku przyjęto powszechnie modę miejską. Dziewczynki strojono w białe sukienki, a chłopców w garnitury.
Stroje ludowe dla dzieci współcześnie
Każdy instruktor dziecięcego zespołu regionalnego staje przed dylematem czy ubrać swoich podopiecznych w stroje odpowiadające realiom przedstawianego okresu czy jednak w urocze miniaturowe, kolorowe stroje ludowe. Coraz częściej grupy decydują się na przedstawianie dawnych zabaw dziecięcych i prostych tańców w ubiorach z epoki. Wówczas dzieci zwykle ubrane są w sukieneczki oraz płótniane koszule i portki. Takie programy najlepiej oddają charakter folkloru dziecięcego z poprzedniego wieku.
Zespoły artystyczne przedstawiające tańce regionalne w układach oraz tańce stylizowane zwykle zakładają stroje ludowe w dziecięcej wersji. Takie rozwiązania dalekie są od klimatu XIX-wiecznej wsi, jednak zarówno poprzez taniec, jak i strój popularyzują kulturę ludową wśród najmłodszego pokolenia.
Jednym (a może i jedynym) świętem, kiedy strój ludowy jest zakładany przez dzieci współcześnie jest Boże Ciało. W ten dzień oraz w całą oktawę dziewczynki sypiące kwiaty zakładają gorsety oraz spódniczki w kwiaty. Zwykle ten strój znacząco różni się od „poprawnego” stroju z danego regionu. Jednak wyewoluował on ze stroju ludowego, jest jedną z jego pochodnych i nie powinien być całkowicie krytykowany. W wielu miejscach coraz bardziej przykłada się uwagę do dbania o stroje regionalne, więc być może z czasem również w trakcie Bożego Ciała mniej będzie stroju krakowskiego, a więcej regionalnego.
Dziecięce ubiory na scenie folklorystycznej to interesująca kwestia. Stroje ludowe dla dzieci wyglądające identycznie, jak te dla dorosłych mają swoich zwolenników, jak i przeciwników. A odpowiedź na pytanie jak ubrać maluchy nie jest jednoznaczna – zależy od charakteru zespołu oraz innych czynników. Mimo wszystko, warto zwracać się ku tradycji i pokazywać jak wyglądało dzieciństwo dawniej.
