Czas ciąży jest zupełnie wyjątkowy. Od pierwszych dni, gdy pojawiają się dziwne odczucia, przez zmieniające się ciało, aż po ruchy dziecka w brzuchu mamy. Ale jest to czas odmienny także ze względu na ilość zakazów i nakazów, jakimi został obwarowany. Chyba każda ciężarna usłyszała od innych morze „dobrych porad”, a niegdyś było ich jeszcze więcej. Jakie były dawniej przesądy ciążowe?
Przesądy ciążowe – czego nie wolno?
Według wierzeń mieszkańców dawnej wsi to nie genetyka miała wpływ na rozwijające się nowe życie, ale zachowanie mamy w czasie ciąży. Stąd wiele zakazów i obostrzeń związanych ze stanem błogosławionym. Po części wynikały one także z troski o zdrowie matki i dziecka, inne były wynikiem jednego i drugiego.
Czego zatem nie mogła robić ciężarna?
- Dźwigać ciężarów i wykonywać prac wymagających zginania się – co było dość oczywistą ochroną zdrowia
- Narzekać, płakać, kłócić się i złościć – bo dziecko także będzie takie
- Wyśmiewać innych i przedrzeźniać – bo urodzi głuptasa
- Nagle się wystraszyć – co może powodować nawet padaczkę, a dziecko będzie płaczliwe i nerwowe
- Dotykać się, gdy zobaczy mysz, szczura, inne zwierzę lub płomienie – dziecku wyjdzie znamię lub płomień w miejscu, gdzie się dotknęła
- Spoglądać przez szczeliny, dziurkę od klucza – bo dziecko będzie świdrowate lub będzie miało wadę wzroku
- Spoglądać przez ramię lub między swoimi nogami – bo dziecko może mieć uroczne oczy i tym wyrządzać szkodę innym
- Przebywać w pobliżu zwłok, mieć z nimi kontakt – może to spowodować poważną śmiertelną chorobę mamy lub dziecka
- Przechodzić pod sznurem, dyszlem, drabiną, stąpać po łańcuchu czy sznurze, prząść, naprawiać sieci – bo spowoduje to ciężki poród, a dziecko może być okręcone pępowiną
- Opuszczać obejścia w nocy – to czas działania szkodliwych złych duchów
Zapatrzenie – najpoważniejsze zagrożenie
Największą krzywdę ciężarna mogła zrobić dziecku poprzez zapatrzenie. Uważano, że jeśli zbyt długo czemuś lub komuś się przygląda cechy te zostaną przekazane rozwijającemu się w niej życiu. Zatem przyszła mama, zwłaszcza w pierwszej połowie ciąży, nie powinna patrzeć na kalekich i brzydkich ludzi. Dziecko bowiem może urodzić się chore, zezowate, kulawe, chore psychicznie lub na padaczkę. Zapatrzenie się na zwierzęta natomiast miało skutkować urodzeniem owłosionego potworka.
Od zapatrzenia można było się uchronić. W tym celu brzemienna kobieta powinna spojrzeć w niebo i gwiazdy, na własne paznokcie, na swoje odbicie w lustrze lub po prostu splunąć za siebie. Od czarów i uroków rzucanych na ciężarne chroniło natomiast ostre żelazo – szpilka wbita w ubranie, igła, nożyk za pasem, siekiera pod progiem.
Jak przewidzieć płeć dziecka?
Przesądy ciążowe dotyczyły także płci noszonego pod sercem dziecka. Od pokoleń babki przyglądały się młodszym kobietom i z ich wyglądu oraz z zachowania wróżyły czy powije upragnionego chłopca czy dziewczynkę.
Będzie syn, jeśli kobieta:
- ma apetyt na rzeczy ostre
- dobrze się czuje w ciąży
- ma gładką, zdrową i rumianą cerę
- jest ruchliwa
- brzuch ma wysoko i skierowany do przodu
Będzie córka, jeśli kobieta:
- preferuje słodkie i lekkie potrawy
- jest słaba i ociężała
- ma plamy na twarzy
- jej cera jest blada, żółtawa, niezdrowa
- tyje w biodrach, ma duży i zaokrąglony brzuch
Przeczytaj także o innych przesądach ciążowych tutaj.
Dawniej przewidywano także czas porodu. Znakami przepowiadającymi rozwiązanie miały być rozsypujące się drwa, śpiewające nad domem ptaki czy hucząca sowa. Wtedy spodziewano się rychłego przyjścia na świat potomka.