Biały obrus, sianko i elegancka zastawa. Do tego może stroik, bombki i mniej lub bardziej wyszukane ozdoby świąteczne. Tak pewnie wygląda stół przygotowany na najbardziej uroczystą kolację w roku. A jak udekorować stół wigilijny, aby niósł ze sobą głębsze przesłanie na kolejny rok?
Dzień cudów i magii
Wigilia Bożego Narodzenia była dla naszych przodków wyjątkowym i szczególnym dniem. Nie tylko dlatego, że spotykano się na obfitej, uroczystej wieczerzy, ale także ze względu na ważne znaczenie symboliczne tej nocy. W okolicy 24 grudnia ma miejsce przesilenie zimowe, które od wieków stanowiło dla wielu kultur początek kolejnego cyklu rocznego. Ponadto wierzono, że otwierają się bramy zaświatów, a na ziemię schodzą dusze zmarłych przodków. Zatem wszystko, co stało się tego dnia i tej niezwykłej nocy miało mieć swoje odbicie w przyszłości.
Był to więc czas wypełniony wróżbami, zakazami, nakazami i licznymi rytuałami. Dzień rozpoczynano wcześnie i nie pozwalano sobie na chwile wytchnienia, bo jaka Wigilia, taki cały rok. Nie zamiatano i nie przędzono, by przypadkiem nie uszkodzić przebywającej w tym świecie duszy. Każda potrawa, która tego dnia pojawiała się na stole i każda z dekoracji w domu niosła ze sobą przesłanie i symboliczne znaczenie.
Więcej przeczytasz w pozostałych wpisach w kategorii Boże Narodzenie.
Jak udekorować stół wigilijny?
W dzień Wigilii w chacie powinno znaleźć się kilka rzeczy, które zapewnią domownikom szczęście, dobrobyt, urodzaj i ochronę przed złymi mocami. Jednak współcześnie pewnie niewiele osób zdecyduje się, aby w każdym kącie salonu lub jadalni postawić snopy niemłóconych zbóż, a pod stołem położyć lemiesz do pługa… Oto kilka pomysłów na to, jak wykorzystać dawne symbole na tegorocznym stole wigilijnym.
Jak wspomniane było wyżej, w kątach izby stawiano dawniej snopy zboża. Na stole mogą pojawić się małe snopeczki wykonane z kilku źdźbeł pszenicy, jęczmienia czy owsa. Zboże jest symbolem bogactwa i dobrobytu – jego obfitość zapewnia bowiem chleb i pokarm na cały rok. Natomiast słoma to także miejsce przebywania dusz, które szczególnie upodobały sobie kolanka źdźbła.
Obok snopeczków na stole wigilijnym nie może zabraknąć czerwonych jabłuszek. Niegdyś były one obowiązkowym elementem dekoracyjnym na podłaźniczce i późniejszej choince.
Nawet jeśli nasze drzewko nie jest żywe, warto postarać się o kilka gałązek jedliny do położenia na stole. Cały dom wypełni wtedy leśny zapach, który nada świętom unikalny klimat. Żywozielone igiełki przypominają o odrodzeniu się życia, dają nadzieję i chronią przed złymi mocami oraz chorobami.
Pomiędzy nakryciami na wigilijnym stole powinny pojawić się orzechy, ziarna maku, grochu, soczewicy lub ziarna zbóż. Wszystkie te produkty odwołują się w swojej symbolice do zaświatów, więc do najstarszych tradycji nocy wigilijnej. Pod żadnym pozorem nie można sprzątać tego naturalnego konfetti, ponieważ dusze chętnie się nim pożywią, gdy już pójdziemy spać…
Talerz pełen symboli
To moja propozycja na dawne symbole wigilijne w wersji „skoncentrowanej”. By wykonać taki wigilijny talerz nie potrzeba wiele miejsca, wyszukanych produktów i długich rozmów z rodziną, która nie chce zgodzić się na nieco ekscentryczne już dzisiaj pomysły.
Na dnie talerza powinna znaleźć się słoma oraz orzechy lub ziarna.
Potrzebny będzie także metalowy łańcuch. Dawniej zapinano go wokół nóg stołu, co miało sprawić, że rodzina przez kolejny rok będzie trzymać się razem. Do zapięcia można użyć metalowej agrafki, która zastąpi siekierę lub lemiesz pługa. W dawnych czasach kładziono te rzeczy pod stołem, dla ochrony przed siłami nieczystymi. Agrafka – ostra i metalowa – będzie stanowić ich mniejszą wersję.
Większość z nas nie wyobraża sobie stołu wigilijnego bez świecy, która daje światło i tworzy uroczystą atmosferę. Obecność ognia to również namiastka bożej obecności, ochrona przed złem i oczyszczenie z grzechów. Należy jednak pamiętać, by każdy zobaczył na ścianie swój cień od światła świecy, ponieważ jego brak oznacza śmierć w najbliższych 12 miesiącach…
Bogata symbolika świąt Bożego Narodzenia rozmyła się na przestrzeni lat, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby wykorzystać ją we współcześnie zinterpretowany sposób. Z pewnością takie dekoracje będą ciekawsze i bardziej intrygujące niż gotowe dodatki.
Czy na Twoim stole wigilijnym pojawią się jakieś dawne symbole? A może wykorzystasz którąś z powyższych propozycji? Jeśli tak – prześlij do mnie zdjęcie swojej dekoracji (np. przez fanpage na Facebooku) – chętnie ją zobaczę! 🙂
