Naukowcy twierdzą, że nie jesteśmy w stanie wymyślić nowego koloru. Nasze pojęcie o różnych barwach polega jedynie na odtwarzaniu kolorów, które już kiedyś spotkaliśmy w przyrodzie. Odcienie roślin, liści, kwiatów, barwy nieba, wody i ziemi, kamieni, metali i płynów są źródłem wszystkich kolorów, które później możemy odtworzyć. Ale czy wiesz czym jest barwa wiatrowa, ostróżkowa, łysa? Jakie były dawniej kolory wsi?
Kolory wsi
Zieleń rozciągająca się po horyzont. Od trawy poprzez liście i drzewa, dojrzewające zboże, rozwijające się kwiaty. Poprzeplatana odcieniami ziemi, piasku i błota. Drewna, które składa się na ściany zabudowań, narzędzia, pojazdy i przedmioty użytku codziennego. To wszystko naturalnie łączy się z błękitem nieba w słoneczny dzień lub z jego szarością w ten bardziej pochmurny. Wiosenny krajobraz ubogacają jasne, białe i fioletowe pierwsze kwiaty. Latem kolory robią się coraz bardziej intensywne – kwitną piwonie i róże, a zboże zaczyna jaśnieć odcieniami żółtego. Jesienią głębokie zielenie zmieniają się w różnorodne brązy, czerwienie i pomarańcze. Zimą świat zasypia w szarościach.
Dziś trudno nam sobie wyobrazić świat w naturalnych barwach. Codziennie widzimy setki odcieni w mediach czy na mijanych reklamach, a barwy natury odeszły nieco w zapomnienie. Nasi przodkowie, którzy nie mogli oglądać kolorów wytworzonych przez człowieka w taki sposób jak dzisiaj, zachwycali się różnorodnością przyrody i to ona była podstawą do nazywania kolorów.
Biskupi, wściekły i koci, czyli jak nazywano kolory?
Projekt Regionalna Grupa Barw prowadzony przez Fundację Tres bada ludowe nazewnictwo kolorów. Co ciekawe, wiele barw z którymi spotykamy się na co dzień, nasze babki nazywały w inny sposób niż my. Pod wpływem szybkiej i łatwej wymiany informacji z całym światem, także niektóre nasze słowa odchodzą w zapomnienie i są zastępowane innymi. Na stronie prowadzonej przez fundację znajdują się opisy kolorów z regionów Opoczna, Rawy i Łowicza. Bogactwo barw na pasiastych spódnicach i fartuchach odbija się również w nazewnictwie, które nie raz może zaskoczyć współczesnego człowieka.
Niewielkie różnice między odcieniami zieleni, błękitu, fioletu i różu podkreślają zupełnie wyjątkowe nazwy. Czy wiesz czym różni się barwa gosiotkowo od pleśniowej? A pierniczkowo od dubeltowej? Jak wygląda kolor jasny widny, bladziutki czy skwitły? Odkrywanie kolorów może być zupełnie wyjątkową podróżą w czasie. Bardzo nieoczywistą, a równocześnie fascynującą i pozwalającą na odkrycie zupełnie nowych zakamarków przeszłości.
A może Ty znasz jakieś ludowe nazwy kolorów, których dziś nie spotyka się w codziennych rozmowach?
